چنانچه خانواده برخورد درستي با اين موضوع نداشته باشد، نارواني طبيعي به نارواني غيرطبيعي تبديل شده و سپس به لكنت بينابيني يا گاها لكنت اساسي و ماندگار تبديل مي‌شود.

نارواني طبيعي

در نارواني طبيعي كودك حداكثر در 10 درصد موارد دچار مشكل است و به آرامي با تنش‌ها و اضطراب‌هاي هنگام صحبت برخورد كرده و كل كلمه يا قسمتي از عبارت را تكرار مي‌كند. در مجموع در نارواني طبيعي فرد از اين نارواني آگاهي ندارد. اين امر وضعيتي طبيعي است كه اغلب كودكان آن را طي مي‌كنند.

لكنت

لكنت «نارواني‌غيرطبيعي» است كه كودك براي گفتار تلاش و تقلا و همواره مكث مي‌كند، البته فرد از نارواني خود آگاهي دارد كه اين امر بيشتر از 10 درصد موارد را در كلام فرد شامل مي‌شود.

متاسفانه در جامعه ما نگرش صحيحي به لكنت زبان وجود ندارد و اغلب به اين افراد به عنوان يك بيمار مبتلا به افسردگي يا بيماري‌هاي رواني مزمن نگريسته مي‌شود، اين درحالي است كه اعتقاد براین است لكنت زبان يك عارضه است نه بيماري. در اكثر مواقع اين افراد معمولا از اعتماد به نفس پاييني برخوردارند. اين درحالي است كه اكنون در كشورهاي پيشرفته افراد داراي لكنت زبان، بسياري از كارهاي مهم را برعهده دارند.

برخي داروها لكنت زبان را تشديد مي‌كند

براي درمان لكنت بايد رويكردهاي مختلفي را در نظر گرفت، اما متاسفانه در ايران معمولا درمان‌ها به صورت تك‌بعدي پيش مي‌رود. با اين وجود بايد دانست كه برخي داروهاي ضدافسردگي و داروهايي مثل ريتالين اثر معكوس در افراد مبتلا به لكنت داشته و آن را تشديد مي‌كند. همچنين درمان با ديدگاه روان‌شناختي هرچند رويكرد مناسبي است، اما تك‌بعدي است. در مجموع تعامل اجتماعي و ارتباط افراد لكنتي با ديگران بايد تقويت شود؛ چرا كه اين افراد به دليل وجود مشكلاتي در جامعه، از سوي معلم، دوستان و آشنايان مورد ترحم، تنبيه و تشويق‌هاي اشتباه قرار گرفته و‌ اعتماد به نفس‌شان از بين مي‌رود. براي خانواده‌هايي كه داراي كودكان لكنتي هستند مراجعه به گفتاردرمانگر كه تجربه كار در اين زمينه را داشته باشد، الزامي است و حتما اين افراد بايد از خدمات توانبخشي و روان‌شناختي همزمان برخوردار شوند.

يك درصد كودكان سنين مدرسه دچار نارواني هستند و براساس آمارهاي موجود 2 تا 3 درصد كودكان در سنين 5 تا 6 سال دچار نارواني غيرطبيعي و حدود 10 درصد به نارواني طبيعي در مناطق مختلف دچار هستند. همچنين بروز نارواني در پسران 3 تا 4 برابر نسبت به دختران بيشتر است.

بين 50 تا 80 درصد افراد مبتلا به لكنت پس از سپري كردن دوره‌هاي توانبخشي مناسب همراه با روان‌شناسي و گفتاردرماني بهبود مي‌يابند و در صورتي كه اين بيماران از اضطراب و استرس بيش از حد برخوردار باشند حتما بايد تحت نظر روانپزشك قرار بگيرند تا روانپزشك براي رفع اضطراب وي اقدام كند.

تاخير در رشد كلامي و تشنج مغزي

براساس تحقيقات، معمولا تاخير در رشد كلامي و دركي در سنين كودكي و تشنج مغزي، لكنت به دنبال دارد. افراد مبتلا به لكنت بايد تحت بررسي‌هاي نورولوژيك و آزمايشگاهي قرار گرفته و پس از محرز شدن مشكل نورولوژيك آنها، درمان ابتدا بر پايه نورولوژي و سپس بر اساس علامت درماني، روان‌شناختي و شناخت‌درماني انجام شود.

توصيه به خانواده‌ها

مجموع به خانواده‌ها توصيه مي‌ شود قبل از اين كه برچسب لكنت زبان به كودكان خود بزنند، به گفتاردرمانگر مراجعه كرده و از هر گونه بازخورد نسبت به گفتار ناصحيح، آماده كردن كلمه، مقايسه گفتار كودكان با يكديگر و ترحم پرهيز كنند.